Koç Kelimesinin Tarihi

Koç Kelimesinin Tarihi

Bu ve bir sonraki yazıda kavramlar ve kuruluşlardan söz edelim.

Koç kelimesinin hikayesini biliyor musunuz? Kelimenin tarihsel hikayesi bir araya gelince bu hikayeden çok etkilendim.

1550 yıllarında Avrupa’da “coach” büyük taşıyıcı demekmiş. Evet yanlış duymadınız, büyük yaylı at arabaları için bu kelimeyi kullanırlarmış. Taşınması gereken eşyayı, malları veya yolcuları olduğu yerden, gitmesi gereken yere taşıyan büyük yaylı at arabalarına “coach” denirmiş. Aslında adını üretildiği kasabanın adı olan Kocsi’den (Macaristan’da olduğu söylenmektedir) almış. Günümüzde halen Amerika ve Kanada’da şehirlerarası yolcu seferleri yapan otobüslerde “coach” yazmasının kaynağı da bu olmalı. Bugüne bakınca aslında varılması gereken hedefe, kişinin olmak istediği haline yol arkadaşlığı yapıyor olmamız kelimenin tarihiyle de uyum içinde, ne dersiniz?

1830’da Oxford Üniversitesi’nde, “öğrencileri sınava hazırlayan kişi/öğretmen” için coach (koç) kelimesi kullanılmış. Yaklaşık “büyük yaylı at arabaları”ndan 300 sene sonra koç kelimesi bir meslek olarak tarihte yerini almış.

Çok geçmeden henüz 1861’de de spor dünyasında sporcuları yarışa hazırlayan kişiler için yine coach (koç) kelimesi kullanılmış.

1950’li yıllara gelindiğinde ise ilk kez “iş performansını arttıran kişi” olarak iş dünyasında yer almaya başlamış olsa da, 1960 ve 1970’li yıllarda yetişkin eğitimi, liderlik, takım gelişimi alanlarında profesyonel çalışmalar olarak önemi giderek artmıştır. Günümüzde uluslararası olarak kurumsallaşmış, yüksek lisans derslerine konu olmuş, büyük ve orta ölçekli, vizyon sahibi pek çok işletmenin yararlandığı profesyonel bir süreç olarak değişim ve gelişim süreçlerinde yararlanılmaktadır.

Koçluk bugün, uluslararası akredite eğitimler ile kazanılan, bir çok profesyonel metadoloji ile yürütülen, yine uluslararası geçerli etik ilkeleri bulunan bir meslektir.

Tüm bu yaklaşık 500 yıllık dönemi gözönüne aldığımızda Koç (coach) kelime olarak gelişim, değişim ve dönüşüme ne kadar da güzel bir örnek oluyor.

Sevgilerimle

Ayşe Nihan Tansuğ, MBA

PCC & Master Trainer